Στην περιοχή, που κατά τη μυθολογία πήρε υπό την προστασία του ο Ποσειδώνας, με μεγάλη ακμή κατά την αρχαιότητα λόγω της εξαίρετης γεωγραφικής της θέσης, είχε αναπτυχθεί η λατρεία των θεοτήτων της θάλασσας όπως μαρτυρούν τα ερείπια των ναών του Ποσειδώνα και του Μελικέρτη Παλαίμονα, το ρωμαϊκό θέατρο και το στάδιο. Εκεί λάμβανε χώρα μια από τις σπουδαιότερες αθλητικές συναντήσεις στην αρχαία Ελλάδα κάθε τρία χρόνια την εποχή της άνοιξης αφιερωμένες στον Ποσειδώνα. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό ότι στους αγώνες, αν και αρχικά έπαιρναν μέρος μόνο άνδρες, αργότερα συμμετείχαν και “αλένετοι άνδρες”, έφηβοι ενώ στους μουσικούς αγώνες και γυναίκες. Σήμερα σώζονται μόνο τα θεμέλια του ναού, γιατί τον 6ο αιώνα μ.Χ. ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Ιουστινιανός χρησιμοποίησε τα υλικά του ναού και έχτισε ένα πολύ ισχυρό αμυντικό τείχος για να προστατέψει την Πελοπόννησο από τους εκ Βορρά επιτιθέμενους βαρβάρους, σε τέτοια έκταση που στα νεότερα χρόνια θεωρούσαν το τείχος αυτό έργο της κλασικής αρχαιότητας.
Το μουσείο της Ισθμίας, ωστόσο, στεγάζει σπουδαία ευρήματα, καθώς και ένα σύνολο μοναδικών γυάλινων πινάκων του 375 μΧ., ενώ υπάρχουν πολλά κατατοπιστικά σχεδιαγράμματα και πολλά παράθυρα που βλέπουν προς τον αρχαιολογικό χώρο μαρτυρώντας τον πλούτο και την αίγλη των Ισθμίων κατά τα χρόνια της ακμής τους.
Σήμερα το Χωριό Ισθμία βρίσκεται στο δυτικό άκρο του όρμου Καλαμακίου, κοντά στη νοτιοανατολική είσοδο της διώρυγας του Λουτρακίου και έχει περίπου 1.100 κατοίκους.
Οικισμοί: Ισθμία, Άγιος Χαράλαμπος, Κάβος, Κυρα Βρύση, Παλαιό Καλαμάκι, Παράδεισος
Κάτοικοι: 2.700
Απόσταση από Αθήνα: 77 km
Αρχαιολογικό Μουσείο Ισθμίας
Το Μουσείο της Ισθμίας βρίσκεται στον οικισμό της Κυρά Βρύσης Ισθμίας που ανήκει χωροταξικά στον Δήμο Λουτρακίου-Περαχώρας-Αγίων Θεοδώρων της Περιφερειακής Ενότητας Κορινθίας.
Έχει κατασκευαστεί δίπλα στον Αρχαιολογικό χώρο του πανελλήνιου ιερού του Ποσειδώνα. Κτίστηκε την δεκαετία του 1970 από τον αρχιτέκτονα Παύλο Μυλωνά και άνοιξε πρώτη φορά για το κοινό το 1978. Μεταξύ των ετών 2005-2007 με χρηματοδότηση από το Γ΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης, πραγματοποιήθηκε επανέκθεση του Μουσείου Ισθμίας από την αρμόδια εφορεία αρχαιοτήτων (τότε ΛΖ ΕΠΚΑ).
Στον προθάλαμο του Μουσείου εκτίθενται μεμονωμένα ευρήματα, γλυπτά, επινίκιες στήλες και τμήμα της σίμης του ναού του 4ου αι. π.Χ. Επίσης στον βόρειο τοίχο εκτίθενται φωτογραφίες σημαντικών αρχαιολογικών θέσεων (Ράχη Μπόσκα, Γωνιά, Κόρφος, Κρώμνα) και μνημείων (Βασιλική Κεγχρεών, Εξαμίλιο Τείχος, θαλαμοειδής τάφος Κεγχρεών) από την ευρύτερη περιοχή της Ισθμίας. Επίσης εκτίθεται εποπτικό υλικό σχετικό με την ιστορία της περιοχής της Ισθμίας και τις ανασκαφές.
Η κυρίως αίθουσα χωρίζεται σε 2 ενότητες αυτήν του ιερού και της ευρύτερης περιοχής και αυτή του λιμανιού των Κεγχρεών όπου και εκτίθενται τμήματα από τα μοναδικά υαλοθετήματα.
Η ενότητα του Ιερού και της ευρύτερης περιοχής επιμερίζεται στις κάτωθι υποενότητες:
• Υποενότητα Αναθημάτων: Εκτίθενται ειδώλια, αγγεία, τμήματα χάλκινων τριπόδων, πανοπλίες κ.α. ευρήματα που είχαν προσφερθεί ως αναθήματα στον θεό Ποσειδώνα.
• Υποενότητα αρχιτεκτονικής του Ναού: Εκτίθενται τμήματα της κεράμωσης και των τοιχογραφιών του Αρχαϊκού ναού, μαρμάρινος κορμός Αμφιτρίτης από το λατρευτικό σύνταγμα του ναού της Ρωμαϊκής περιόδου, περίτεχνο μαρμάρινο περιρραντήριο του 7ου αι. π.Χ.
• Υποενότητα Ίσθμιων Αγώνων: Εκτίθενται ευρήματα που αφορούν στα αγωνίσματα των Ισθμίων αγώνων (αλτήρες, σιδερένιος δίσκος, στλεγγίδες, τμήμα τροχού άρματος κ.α.).
• Υποενότητα Παλαιμονίου: Εκτίθενται με χρονολογική αλληλουχία ευρήματα των διαφόρων φάσεων λατρείας του Παλαίμονα-Μελικέρτη που λατρευόταν στα Ίσθμια μαζί με τον θεό Ποσειδώνα.
• Υποενότητα Θεάτρου και λατρευτικών Σπηλαίων: Εκτίθεται εποπτικό υλικό σχετικό με τις φάσεις κατασκευής και λειτουργίας του αρχαίου θεάτρου-ωδείου του ιερού της Ισθμίας και ευρήματα από το εσωτερικό λατρευτικού σπηλαίου του 4ου αι. π.Χ.
• Υποενότητα εμπορίου. Εκτίθενται εμπορικοί αμφορείς από την κλασική έως και τη βυζαντινή περίοδο από διάφορες θέσεις της περιοχής της Ισθμίας που συνοδεύονται με εποπτικό υλικό σχετικό με το εμπόριο και τον αρχαίο Δίολκο.
• Υποενότητα οικισμού Ράχης: Εκτίθενται ευρήματα από τον ελληνιστικό οικισμό της Ράχης που ανασκάφηκε στην κορυφή του λόφου που βρίσκεται αμέσως νότια του αρχαιολογικού χώρου.
• Υποενότητα άλλων ιερών: Εκτίθενται ευρήματα που αποδίδονται σε άλλα μικρότερα ιερά (Δήμητρας και Κόρης, Διονύσου κ.α.) που βρίσκονταν στο ευρύτερο περιβάλλον του ναού του Ποσειδώνα στο ίδιο ιερό άλσος της Ισθμίας.
• Υποενότητα Νεκροταφείων: Εκτίθενται ευρήματα από προϊστορικά (Καλαμάκι, Γωνιά, Αλμυρή) και αρχαικά-κλασικά (Εξαμίλια, Κυρά Βρύση, Περδικαριά, Ποσειδωνία) νεκροταφεία της περιοχής της Ισθμίας. Στην ίδια ενότητα εντάσσεται και προθήκη με ευρήματα από ένα παρώδιο ηρώο (West Foundation) 2χλμ δυτικά του Ιερού.
• Υποενότητα Εξαμίλιου Τείχους: Εκτίθενται ευρήματα από τις ανασκαφές του διίσθμιου Εξαμίλιου Τείχους, συνοδευόμενα από σχετικό εποπτικό υλικό.
• Υποενότητα Ρωμαϊκών Λουτρών: Εκτίθεται εποπτικό υλικό που αφορά στα πολυτελή ρωμαϊκά λουτρά που πιθανά ήταν προσφορά του Ηρώδη του Αττικού στο ιερό της Ισθμίας.
Στην ενότητα του λιμανιού των Κεγχρεών που βρίσκεται στο δυτικό άκρο της αίθουσας, εκτίθενται ευρήματα από τις εν μέρει υποθαλάσσιες έρευνες στους δύο μόλους του αρχαίου λιμανιού και από το ρωμαϊκή νεκρόπολη της Ράχης Κουτσογκίλλα που βρίσκεται αμέσως βόρεια του λιμανιού.